នយោបាយ
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥មក ប្រទេសកម្ពុជាមានស្ថិរភាពលើទំនាក់ទំនងនយោបាយ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។ បន្ទាប់ពីសន្ធិសញ្ញាទីក្រុងប៉ារីសត្រូវបានចុះហត្ថលេខា ក្នុងឆ្នាំ១៩៩១ ប្រទេសនេះត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយអាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្ន នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ហើយការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិទូទាំងប្រទេស ត្រូវបានរៀបចំនៅឆ្នាំ១៩៩៣។ ទោះបីជាលោក ហ៊ុន សែន បានបរាជ័យក្នុងការបោះឆ្នោតនេះ តែលោកបានបដិសេធមិនព្រមបោះបង់អំណាច។ នៅទីបញ្ចប់ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានតែងតាំងលោកជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ដើម្បីធ្វើការបម្រើរួមគ្នា ជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិ។ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតលើកទីពីរ នៅឆ្នាំ១៩៩៨ លោក ហ៊ុន សែន បានដឹកនាំគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឱ្យទទួលជ័យជម្នះ ដែលជាពេលទន់ខ្សោយនៃរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ចំពោះគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិចរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តមរណឫទ្ធិ។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក អំណាចនយោបាយត្រូវបានប្រមូលផ្តុំឆ្ពោះទៅរកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលបច្ចុប្បន្ន បានកាន់កាប់ពីរភាគបីនៃអាសនៈរដ្ឋសភា។ បច្ចុប្បន្ននេះ ជាអាណត្តិទីប្រាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ហើយលោកជាមេដឹកនាំមួយរូបដែលកាន់តំណែងយូរបំផុតនៅលើពិភពលោក។
នៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៥ គណបក្សប្រឆាំងជាផ្លូវការលើកទីមួយ ត្រូវបានបង្កើតនៅក្រោមឈ្មោះ គណបក្សសមរង្ស៊ី។ គណបក្សនេះដឹកនាំដោយលោក សម រង្ស៊ី ជាតំណាងរាស្ត្រនៅមណ្ឌលសៀមរាបនាពេលនោះ ហើយក្រោយមក គណបក្សនេះបានរួមបញ្ចូលគ្នាជាមួយគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស (HRP) ។ គណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បានបង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០០៧ ដោយលោក កឹម សុខា ដែលជាអតីតប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា និងជាស្ថាបនិកនៃកម្មវិធីវិទ្យុវីអូឌី។ គណបក្សទាំងពីរ ពោលគឺគណបក្សសមរង្សុី និងគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស បានរួមបញ្ចូលគ្នានៅឆ្នាំ២០១២ ហើយបានបង្កើតជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិកម្ពុជា (CNRP) ដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងនឹងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងការបោះឆ្នោតសភាជាតិ ឆ្នាំ២០១៣។
ទោះបីជាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានគ្រប់ដណ្តប់លើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាច្រើន ក្នុងអំឡុងពេលនៃយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតក៏ដោយ ក៏គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបាត់បង់អាសនៈជាច្រើនក្នុងសភា ប៉ុន្តែនៅតែទទួលបានសំឡេងច្រើនជាងគណបក្សប្រឆាំង។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានចោទប្រកាន់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពីបទក្លែងបន្លំក្នុងការបោះឆ្នោត ហើយបានធ្វើពហិការមិនចូលសភា និងចាប់ផ្តើមយុទ្ធនាការប្រឆាំងនឹងគណបក្សកាន់អំណាច ដែលឈានដល់ចំណុចកំពូល នៅចុងឆ្នាំ២០១៣។ ពោលគឺមានមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ បានដើរក្បួនកាត់តាមរាជធានីភ្នំពេញ ទាមទារឱ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន លាលែងពីតំណែង។
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ បានក្លាយជាវេទិកាយ៉ាងប្រសើរមួយ សម្រាប់គណបក្សកាន់អំណាច ហើយជាមធ្យម
[គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលបានការផ្សព្វផ្សាយតាមទូរទស្សន៍ច្រើនបំផុត]។ កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ [ភាគីទាំងពីរ រួមមានគណបក្សប្រជាជន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានយល់ព្រមធ្វើការរួមគ្នា នៅក្នុងរដ្ឋសភាជាតិ]។
ការសម្រុះសម្រួលផ្នែកនយោបាយនេះ មានឥទ្ធិពលលើគោលការណ៍នៃការអនុវត្តន៍ផ្នែកសារព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ការចោទប្រកាន់ចំពោះការធ្វើរបាយការណ៍តែម្ខាង ឬមិនពិត ត្រូវបានលើកឡើងជាញឹកញាប់។ ក្នុងនាមជាអ្នកកាសែត ត្រូវប្រឈមមុខនឹងបណ្តឹងបទបរិហារកេរ្តិ៍ សម្រាប់ការបោះពុម្ពផ្សាយមាតិការិះគន់រាជរដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សកាន់អំណាច ហើយវាធ្វើឲ្យអ្នកសារព័ត៌មាន មានការភ័យខ្លាចក្នុងការធ្វើសេចក្តីអធិប្បាយ លើបញ្ហារសើបនៃរឿងនយោបាយ។ ដោយកង្វះនូវសិទ្ធិការពារលើអ្នកកាសែត និងអ្នកបញ្ចេញព័ត៌មាន វាបានក្លាយជាកក្តាដ៏សំខាន់ ក្នុងការរារាំងអ្នកកាសែតក្នុងការគាស់កកាយបញ្ហាមួយចំនួន [Sok Som Oeun, ២០១៥]។
ទន្ទឹមនឹងគ្នានេះផងដែរ ទោះបីស្ថានភាពសេរីភាពសារព័ត៌មាន មានលក្ខណៈកាន់តែប្រសើរ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសជិតខាង វានៅតែមានការរឹតបន្តឹងមួយចំនួន ដោយសារតែជម្លោះផ្នែកនយោបាយ និងសង្គម ដែលកំពុងតែបន្តនៅក្នុងប្រទេសមួយនេះ។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា (៤៨,៨៣%)
គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ (៤៤,៤៦%)
គណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច (៣,៦៦%)
គណបក្សសម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ (១,០៣%)
គណបក្សខ្មែរឈប់ក្រ (០,៦៥%)
- គណបក្សប្រជាជាតិខ្មែរ (០,៥៨%)
ប្រភព
BBC Profile: Cambodia's Hun Sen
The Inter-Parliamentary Union (1996)
Rainsy (2012). Merger between Sam Rainsy Party and Human Right Party (video)